Ciekawostki o Norwegii. Część V.

Dawno tej serii nie było, i to nie dlatego, że o Norwegii nie można już nic ciekawego powiedzieć :) Ciekawostki są na każdym kroku, dziś podzielę się z Wami kolejnymi.


# KONTAKTY POD SUFITEM

W norweskich domach i mieszkaniach, bardzo często spotkacie się z ciekawie umiejscowionymi gniazdkami elektrycznymi, mianowicie... znajdują się one wysoko pod sufitem! (Spokojnie, nie wszystkie - normalnie położone też są, nie musicie podłączać do sufitu suszarki układając włosy czy ładować laptopa "z sufitu" :P). Te "wysokie" kontakty mają swoją konkretną funkcję - do nich podłączane są lampy oświetleniowe / żyrandole na kablu, którego możecie sobie każdego dnia podziwiać, jak ładnie "zdobi" Wasz sufit.

Nie musicie wychodzić na drabinę za każdym razem, gdy chcecie włączyć czy wyłączyć światło i wyciągać wtyczkę z gniazdka :P Światło włącza się przez najzwyklejszy przełącznik.

Po co więc taki kontakt pod sufitem? Nie dość, że dziwnie wygląda, to jeszcze ten kabel od lampy pod sufitem, który psuje wnętrze pomieszczeń...

Jest wytłumaczenie ;) Jeśli chcielibyśmy wymienić sobie lampę w pokoju (bo np. się nam znudziła lub robimy remont), a mamy ją podłączoną w tradycyjny, znany nam sposób, nie możemy tego zrobić sami - trzeba wezwać elektryka, którego usługi w Norwegii do najtańszych nie należą (oględnie mówiąc). A jeśli chcemy wymienić lampę podłączoną do kontaktu pod sufitem, możemy to zrobić sami (taaaak, można wyciągnąć wtyczkę samodzielnie, żarówkę też mogę sama wymienić, niemożliwe! ;) )

# CENA PRĄDU ZALEŻY OD OPADÓW DESZCZU

Zostajemy w temacie energii elektrycznej. Głównym jej źródłem w Norwegii jest energia wodna, pochodząca z elektrowni wodnych. (Notabene, norweska elektrownia wodna była pierwszą tego typu w Europie). A im więcej w Norwegii pada, i im większa jest topniejąca pokrywa śnieżna w górach, tym bardziej wzrasta produkcja energii, a w konsekwencji prąd  jest tańszy... :)


# ELBIL - SAMOCHÓD ELEKTRYCZNY

Po norweskich drogach jeździ naprawdę sporo samochodów elektrycznych. To nie jest już jakiś straszny luksus czy wynalazek z innej planety, bo posiadanie samochodu elektrycznego, elbila, zwyczajnie jest bardziej opłacalne! Po pierwsze ceny takich pojazdów (w stosunku do zarobków) są dosyć przystępne, bo na samochód napędzany elektrycznie przysługują zwolnienia podatkowe. Po drugie, koszty eksploatacji elbila są dużo niższe niż tradycyjnego pojazdu. Samochód elektryczny ponadto można ładować na darmowych stacjach ładowania, a posiadaczy elbila nie płacą za "bramki", czy każdorazowe wjazdy do centrum miast. Wymieniać dalej? Proszę bardzo - darmowe parkowanie w centach miast, możliwość korzystania z pasów dla autobusów, dużo niższa drogowa opłata roczna (tzw. årsavgift), na wszystkich drogach krajowych w Norwegii przysługuje przejazd elbila promami za darmo (tylko kierowca/ pasażerowie płacą za siebie), zwolnienie z podatku drogowego,... Brzmi świetnie, prawda? Można powiedzieć, że takie auto ma same zalety, a do tego jest bardzo ciche! Wadą może być zasięg pojazdu, bo po około 100 km (różne modele mają różne zasięgi) trzeba baterię naładować na nowo. Zdecydowanie nie jest tu auto na długie podróże, ale jako środek transportu do pracy czy po mieście - sprawdza się idealnie!

 Niektóre modele elbil'ów może nie wyglądają zbyt imponująco, np. ten Buddy:

Ale już taki Nissan Leaf:

Czy mój zdecydowany faworyt, TESLA - to już inna bajka... Piękny, prawda?

# JAWNOŚĆ ZAROBKÓW

W Norwegii wysokość wynagrodzenia jest jawna, każdy może sprawdzić, jaki w danym roku uzyskałeś dochód. Wystarczy wejść na stronę SKATTEETATEN - Urzędu Podatkowego , i tam wyszukać interesującą nas osobę, a pojawi się nam jej zeznanie podatkowe. Brzmi niewiarygodnie, prawda?

W Polsce pytanie o wysokość zarobków to często temat tabu, wyraz nietaktu czy źródło niepotrzebnych zazdrości, w Norwegii natomiast to, ile zarabiasz, to ogólnodostępny fakt!

Kiedyś można było sprawdzić dochody sąsiada czy celebryty całkiem anonimowo, od roku 2014 jednak każda taka aktywność jest zapisywana i możemy sprawdzić, kto lustrował nasz zarobki. Jest to możliwe, ponieważ by otrzymać dostęp do tych informacji, musisz zalogować się swoim norweskim numerem personalnym. Prawdopodobnie dlatego Norwedzy już nie robią tego tak chętniej jak w latach poprzednich, gdy było to całkiem anonimowe :P Ale te informacje są nadal dostępne dla każdego. Kiedyś listy podatkowe publikowały nawet portale norweskich dzienników, np. VG, ale parlament zrezygnował z tej formy ujawniania danych.


# BRAK ŻŁOBKÓW, ROCZNE DZIECI W PRZEDSZKOLU

W Norwegii tej instytucji nie ma. To wcale nie znaczy, że rodzice muszą się zajmować dziećmi w domu do czasu aż pójdą do przedszkola czy szkoły ;) Po prostu norweskie przedszkole przyjmuje już bardzo małe dzieci, nawet te roczne, i są tworzone dla nich specjalne grupy. Tak więc w norweskim przedszkolu jest "rozstrzał" wiekowy od 0 do 5 lat. Nie wiem jak Was, ale mnie informacja o roczniakach w przedszkolu mocno zszokowała!

W ogóle norweskie przedszkola to temat wymagający kontynuowania, bo aż roi się w nim od ciekawostek :) Ale do tego jeszcze wrócę przy okazji innych postów. A póki co,

Pozdrawiam,
Ania